Voorstudie horende bij dit bunkertje. De hoofdweg is de Zink. Je ziet tussen de bestaande bewoning het wegeltje vertrekken in de richting van het bunkertje, met eveneens erfdienstbaarheden naar de woningen en de hoeve vederop de wegel. De hoeve verderop de wegel is niet meer getekend op deze schets.

Detail van de bunkerlocatie ten opzichte van de er naast gelegen bestaande bewoning.

Originele onteigeningsschets horende bij dit bunkertje. Op deze schets zijn de aanwezige wegels ook zeer duidelijk aangegeven.

Deze zijn nog altijd identiek met de huidige situatie waardoor ik persoonlijk ook niet goed snap waarom hier heden dan zo moeilijk moet gedaan worden over de toegankelijkheid van deze wegels.

Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen.

Grondplan van deze bunker. U ziet duidelijk dat er vrij veel valse ramen zijn aangebracht. Het sas is wel lichtelijk anders uitgewerkt dan op het plannetje. In praktijk is men de toegangsput nog meer gaan opnemen binnen het geheel waardoor de bunker nog minder het expliciete uitzicht van een bunker kreeg.

Doorsnede AB horende bij bovenstaand grondplan. Het sas is wel degelijk anders uitgewerkte dan hier getekend. De puntgevel is hier wel heel wat kleiner gezien in realiteit alles van de toegangsput is uitgewerkt binnenin de structuur.

Langsdoorsnede CD bij bovenstaand grondplan. Op deze schets zie je ook al duidelijk het terrein voor de bunker licht oplopend is, wat typisch is voor een bunker op de steunlinie.

In praktijk kreeg deze bunker, allicht omwille van het drassige terrein, een extra grotere fundering aangemeten aan de voorzijde die hier niet is getekend.

Terreinschets zoals terug te vinden bij de wederverkoop van het terrein aan de gemeente Merelbeke in 2011.

Deze zijn in feite identiek aan deze van de akte uit 1935.

Actueel kadasterplan van het ruime terrein. Het perceeltje met de bunker is duidelijk rechtsonder te zien.

Deze schets is eigenlijk veel interessanter omwille van de erfdienstbaarheden van wegels er direct rond. Heel duidelijk is dat alle wegels gebruikt met erfdienstbaarheden (gescheiden van origineel met een stippellijn) horen bij het perceel aansluitend met de Zink en niet bij de hoeve verderop dit wegeltje.

Kadastraal detail van het bunkerterrein anno 2014. Zowel het perceel 800b als 800c maken heden deel uit van het vernieuwde project en zijn opnieuw eigendom van de gemeente Merelbeke.

Het bunkertje is nog net als vroeger te vinden op de rechter kant van een onverharde wegel, vertrekkend net achter de bocht onderaan de Zink in Munte. Heden is er tevens een bord met "bunker D14" dat zijn locatie verduidelijkt.

Dit zijn voorlopig de oudste foto's van het fraaie bunkertje in mijn bezit. Ze dateren uit 1995. Eigenlijk zult u zien dat het bunkertje met de jaren tot voor de restauratie nog nauwelijks gewijzigd is qua uitzicht. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)

Vooraanzicht uit dezelfde periode. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)

Vooraanzicht en linker zijkant. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)

Een gelijkaardige foto uit 2000. (Foto: Collectie De Muntenaar)

.Wijze waarop ikzelf vanaf 2006 het bunkertje steeds te zien kreeg. Er was iets fraais van te maken, alleen zou het veel werk en een beperkt budget vragen.

.In de zomerperiode kreeg men het bunkertje sterk ingegroeid in beeld. Grootste probleem en dooddoener voor de nog intacte hoeken en puntgevels, de grote ingegroeide halve bomen.

Rechter zijkant met daarop nog een vals raam. Deze puntgevel blijkt nog vrij stevig en ongescheurd aanwezig.

Ook hier zit in de hoek vooraan een vrij grote boom ingegroeid tussen de uitgemetste hoek en het beton van de bunker. Het zijn dergelijke struiken die op de duur de ganse structuur openduwen en maken dat het breekt.

Ondanks dat deze bunker niet echt geconfronteerd zou zijn met het geweld van de meidagen 40, blijkt hij op dit raam onderaan toch wel degelijk een inslag van een kogel te hebben.

.Vooraanzicht met het rechter schietgat nog altijd dichtgemetst.

.Detail van het linker en grotendeels geopende schietgat. Ook dit vertoont op de rechter kant de impact van een kogelinslag.

Buiten de kogelinslag zie op beide schietgaten met wat moeite ook nog de resten van camouflageschilderingen. Je ziet nog duidelijk de geschilderde nepramen.

.Linker zijkant van de bunker. Gezien dit de zijde is van de bunker die het meest wind vangt al over het weiland, is jammer genoeg hier, de derde puntgevel verdwenen.

Binnenzijde van het toegangssas.

Dat opruimen van dit bunkertje niet evident ging zijn, is meteen duidelijk. Hier staat letterlijk een volledige boom die zeker geen goed doet aan de omliggende muren waar hij tegenaan hangt en duwt. Rechts de eigenlijke, nauwelijks bereikbare toegang.

.Na het verwijderen van de boom (het is te zeggen afzagen en inkorten), zag de toegang van binnenuit er zo uit. Dit hield dus in dat bij het verder opruimen van het sas, de ganse worteling van deze boom nog zou verwijderd moeten worden.

Een blik in het verdere toegangssas.

Binnenzicht in de meest intacte mitrailleurkamer, meteen na het toegangssas. Er ligt niet alleen een massa rommel in maar op de bodem ligt letterlijk een mengeling van grond en al de rommel die je niet in je tuin wenst te vinden, gaande van glas, blik, plastic,...

Op basis van deze foto's zou je dus wel besluiten dat de structuur geen last zal hebben van wateroverlast. Omdat je natuurlijk permanent aan de binnenkant op een laag van 5 a 10 cm grond (of wat er moet voor doorgaan) staat, merk je natuurlijk niets van de reeds aanwezige wateroverlast. Zolang dit minder dan deze 5 a 10 cm hoog komt te staan, zie het het niet aan het oppervlak verschijnen.

Blik via de tussengang naar de tweede mitrailleurkamer. Hier viel wel al meteen op dat de kabeldoorgangen die normaal recht voor ons in de hoek hadden moeten zitten, niet aanwezig zijn waar ze hoorden te zitten.

Ook in deze kamer kon je enkel in gebukte toestand binnen.

Tweede toen nog dichtgemetste schietgat met het onvolledige chardome.

Toen de bunker in 2008 officieel werd toegevoegd aan het vleermuizenproject op TPG, werd er een houten deur naar de mitrailleurkamers voorzien.

Ook het ene schietgat (het andere was nog dichtgemetst) werd voorzien van een houten plaat om zoveel mogelijk de tocht uit de bunker te houden.

Om het project te laten lopen werd de oppervlakkigste grove rommel uit de bunker verwijderd. Wel bleef de rommellaag op de bodem gewoon liggen. Dit is een probleem dat je Natuurpunt ook moeilijk kunt verwijten. Zij hebben ook meestal niet de budgetten om al de afvoer van dergelijke rommel uit dergelijke structuren bekostigd te krijgen.

Het valt ook meteen op dat de bunker aan de binnenkant zeer nat oogt. Dit wijst er al op dat in de rommellaag op de grond, nog heel wat water opgesloten zat.

Hetzelfde schietgat vanaf de buitenzijde. Ook hier blijkt alles druipnat.

Op 26 augustus 2011 is het renovatieproject al enkele dagen van start gegaan. Al meteen wordt een aangekondigde zware blunder gemaakt. Op voorhand was voorspeld dat wateroverlast wel eens een probleem voor deze bunker zou kunnen zijn alhoewel dit niet vooraf in zijn rommelige toestand zichtbaar was. Rechts van dit terrein loopt een gracht zeer kort bij de bunker. Deze bestaande gracht is dus een optimale afvoer voor overtollig water in de bunker. Door hier nu natuurlijk meteen een verhard pad te leggen tussen bunker en gracht, zonder ook maar enige buis te voorzien dwars door dit pad, valt deze optie al meteen in duigen.

Merkwaardig genoeg heeft men het toegangssas toch wel vrij vlot geruimd gekregen. Op de achterwand zie je de hoogte tot onder het granaatwerpgat tot waar de rommel origineel had gelegen.

Detail van de gedeeltelijk geruimde toegangskuil. Links blijkt nog een origineel klimijzer aanwezig.

Minder goed nieuws is dat de toegangsput al meteen vol water bleek te komen staan.

Ook de rommellaag op de bodem van de mitrailleurkamers is verwijderd. Hier wordt de problematiek van het water meteen duidelijk. Er staat al ogenblikkelijk een laag van 5 cm water in de bunker.

Om u een idee te vormen van hoeveel rommel op de bodem van de bunker lag. Zo zag de tussendeur er uit na het verwijderen van de rommel. Deze was op slag 10 cm te kort.

Toch blijkt in het toegangssas bij nader onderzoek een oplossing in het verschiet. In de tweede mitrailleurkamer zouden eigenlijk kabeltoegangen moeten hebben gezeten. Deze bleken er niet te zijn (afwijkend met plan). Deze kabeldoorgangen bleken uiteindelijk wel te bestaan en staken in deze toegangskuil door de wand. Dit betekende meteen ook dat er een doorgang naar buiten aanwezig was van binnenuit mits deze buizen te gebruiken. Deze toegangskuil ligt in elk geval al lager dan de rest van het begane niveau in de bunker.

Ook aan de buitenzijde speelden zich vrij drastische maar noodzakelijke werken af. Zo werden de originele in baksteen uitgemetste hoeken opengekapt tot op de grond. Dit moest, wilde men ten gronde de halve bomen die hier ondertussen tussengroeiden met de wortel en al verwijderen. Ook dienden de grond en bladeren die zich hier met de jaren hadden in verstopt, verwijderd te worden. Door de opruimingen wordt vooraan ook de extra verruimde fundering vlot zichtbaar.

Ook aan de andere zijde diende een gelijkaardige operatie uitgevoerd te worden. Ook wordt meteen wel duidelijk waarom de bunkers in deze regio vrij goed hun gemetste hoeken behouden. Er blijken metalen banden te zitten in het beton dewelke werden mee vermetst in de met baksteen bijgemetste hoeken.

Ook valt meteen op dat alles dat men maakt van grachten en sleuven rond de fundering, zich meteen vult met grondwater.

In praktijk zal later nog blijken dat de bunker insijpeling van water doorheen de wand krijgt vanuit deze hoek. Dit water zal blijken binnen te druppen aan het onderste grote scharnier van de gepantserde deur.

Een week later, 2 september 2011 blijkt alle doorgegeven info, opnieuw jammer genoeg genegeerd. Het ganse toegangspad is ondertussen met mozaieksteentjes geplaveid. Ook heeft men zelfs de aanwezige gracht deels overkapt en enkel vooraan naar de straat toe met zandzakken afgewerkt naar de bestaande duiker toe.

Om te vermijden dat water van het betonnen dak massaal in het toegangssas zou lopen, werd hier een voorlopig plastieken dakje op voorzien.

Als overmaat van ramp heeft men zelfs gans het toegangssas, gewoon mee geplaveid. Weg is de optie van water naar buiten te krijgen via de aanwezige kabeldoorgang. Men is er hier zeer gerust in dat wateroverlast niet meer voor deze bunker zal zijn.

Ook de goden blijken gunstig gezind want de bodem blijkt merkwaardig genoeg zonder extra werk uit te drogen van de eerdere wateroverlast.

Op 11 september 2011 wordt de bunker een eerste maal officieel opengesteld in de vorm dat hij toen al was bijgewerkt.

Het eerder gevreesde scenario van wateroverlast is echter die ochtend al waarheid gebleken. 's Morgens heeft de brandweer al zwaar water mogen komen wegpompen uit de mitrailleurkamers en het toegangssas. De bunker heeft letterlijk nergens enige afvoermogelijkheid voor binnenkomend water aan de binnenzijde.

In het toegangssas dienen noodgedwongen palletten gelegd te worden omdat hier het water telkens weer 3 a 4 cm hoog komt te staan.

De infopanelen zijn ondertussen wel al tegen de wanden van de bunker aangebracht.

Op 15 september 2011 blijkt het eerder door de brandweer weggepompte water, gewoon opnieuw aangevuld in de bunker. Deze staat voortaan standaard 10 cm (ongeveer de hoogte van de rommel op de bodem voor de opruiming) onder water.

Pas nu wordt men zich effectief bewust met een serieus eerder genegeerde spelbreker te zitten, namelijk wateroverlast.

Bijna een jaar later, op 17 juli 2012 startte een volgende periode in het renovatieproject. Nochtans was er voorlopig nog altijd geen degelijke oplossing voor het grootste probleem, de wateroverlast.

Leerlingen van een plaatselijke vakschool KTA GITO te Merelbeke zagen het uiteindelijk wel zitten om als eindwerk onder begeleiding dit bunkertje verder af te werken aan de buitenzijde.

De technische dienst van de gemeente zou zich bekommeren over het waterprobleem.

De puntgevels waren opnieuw opgetrokken (wel bij sommige versies nog gelijk te zetten qua vlakheid op de schuine kanten).

De hoeken waren allen opnieuw bijgemetst en de eerdere barsten waren opengekapt geweest en opnieuw dichtgemaakt.

Hier alvast een blik op de volledig nieuw opgetrokken puntgevel op de linker zijkant.

Een drietal weken later op 7 augustus 2012 was het bunkertje aan de binnenkant volledig voorzien van elektriciteit. Aan de toegang was een nieuw poortje verschenen alsook een bijkomend infopaneel.

Schakelkastje in de bunker. Deze bevatte sinds dan licht aan de binnenzijde dat reageerde op bewegingssensoren zodanig dat het niet gans de dag nutteloos staat te branden.

De hoofdschakelkast stond buiten achter het poortje.

Om de bunker in de winterperiode meer winddicht te maken, zijn de schietgaten ook afgedicht met plexiglas. Op die manier blijven ze van binnenuit doorzichtig en kan men ze in de winter toch nog eenvoudig blinderen door er iets bijkomend voor te zetten.

Jammer genoeg dienden voorlopig paletten op de vloer te blijven liggen en de toegangskuil stond nog altijd serieus onder water. Bijkomend had de elektricien wel degelijk het bestaan van de kabeldoorgang ontdekt en deze ondertussen ook effectief gebruikt om zijn stroom via deze weg in de bunker te krijgen.

Een week later op 12 augustus 2012 bleek de gemeente een poging te hebben ondernomen om het waterprobleem op te lossen. Er bleken tegen de bunker (waar de kabeldoorgangen zaten) een drainagebuis gestoken. Deze liep deels samen met de eerder gelegde elektriciteitskabel om dan af te splitsen en door het stukje weiland tussen bunker en toegangsweg uit te komen in de daar bestaande gracht.

De bunker bleek in de toegang ondertussen wel degelijk opgedroogd. Al het slijk en de modder waren achtergebleven, net als de zandzakken en de paletten...

Er was dus buiten dit draineren niets gedaan om de ondertussen geleden schade ook maar iets proberen op te kuisen.

Op 27 Oktober 2012 bleek men volop bezig de bunker te voorzien van een dak. Ook deze taak is opnieuw uitgevoerd door leerlingen van KTA GITO te Merelbeke, waarvoor dank.

Opnieuw allicht door te weinig begeleiding, ontstaan dus wel nutteloze afwijkingen met hoe het ooit zal geweest zijn. Waarom in dit geval (misschien wel interessant als lesmateriaal maar hier totaal ongepast op een structuurtje van de jaren 30) een toen nooit aanwezig geweest opvallend blauw plastieken onderdak gestoken? Gelukkig is dit na de werken opnieuw uit het zicht verdwenen.

Dezelfde opmerking is te maken over de gebruikte spantenstructuur. Deze klopt totaal niet met wat is getekend op de in hun bezit zijnde bouwplannen (zie hogerop deze pagina).

In feite was het uitvoeren van de dakstructuur volgens wat op de originele plannen terug te vinden was , evenveel werk geweest.

Communicatie en coördinatie blijft bij dergelijke projecten toch altijd een groot probleem heb ik de indruk. Ook hier kan men gelukkig opmerken dat ook deze spanten na de bouw enkel vanuit het sas zelf nog zichtbaar zijn.

Wel zeer fraai gerestaureerd zijn de randen van de valse ramen.

Vooraanzicht tijdens de werken.

Op 11 November 2012 zou de bunker voor een tweede keer officieel worden geopend. Alleen bereikte kort voordien mij het bericht dat de bunker ondanks het bestaan van een drainage opnieuw zwaar water maakte. Op 1 November 2012 heb ik mijzelf dan maar de opdracht gegeven die drainage aan de buitenkant eens te proberen aanpakken.

Er werden sleuven gegraven naar de bestaande kabeldoorgangen. Er werd drainagebuis gelegd langs de linker zijkant alsook deze achterhoek van de bunker. U ziet de buis met koko's liggen onder water.

Merkwaardig genoeg bleek er onder de gegraven sleuf zelfs nog een gresbuis te liggen. Dit zijn het soort buizen die bij de aanleg van de linie zijn gebruikt voor afvoer van overtollig water uit de bunkers. Gezien deze geen enkele functie meer kon hebben, heb ik ze maar eens doorklopt en ontdekte dat al het water in de sleuf plots wegzoog en wegvloeide. Bij deze heb ik de bijkomende drainage aangesloten op deze oude drainage en die op die manier opnieuw in gebruik gestoken.

Het probleem was namelijk voor mij ook dat ik eveneens zou verplicht geweest zijn aan te sluiten op de door de gemeente reeds gelegde drainage. Deze verliep vanaf de kabeldoorgang tot in de richting van de gracht. Als u goed kijkt ziet u zo op het oog dat men deze op de linker kant van de foto meer dan 20 cm heeft omhoog gelegd om zo verder af te lopen naar de gracht...

Dat een dergelijke drainage niet liep, hoeft dan ook niemand te verbazen. Gelukkig is de functie van de nieuwe niet werkende drainage opnieuw overgenomen door de originele oude uit 1935 die trouwens nog altijd perfect loopt.

Afgewerkte drainagesysteem aan de buitenzijde. Toch ook te betreuren dat al die rommel in de achterhoek gewoon in de ondergrond uitgegraven voor de sleuven was blijven steken...

Probleem voor deze bunker zal altijd blijven dat het niveau van het water in de gracht bepalend is voor het niveau van het water in de bunker. Als dit namelijk hoger komt te staan dan de gresbuis, gaat het geheel zelfs omgekeerd binnenlopen naar de bunker toe. Probleem is dus vooral dat het ganse drainagesysteem voorlopig geen waterbuffer heeft in de bunker zelf.

2e officiële opening op 11 November 2012. Ondertussen zijn er in Munte verschillende bordjes verschenen die de weg aanduiden naar de ingerichte bunker D14.

(Alleen ontbreekt er nog altijd een cruciaal bijkomend bordje vanop de Groenstraat naar de Zink...)

Globaal zicht vanaf de wegel naar het bunkertje.

Vooraanzicht vanuit het weiland voor de bunker.

Ondanks de niet altijd 100% historisch correct uitgevoerd, geeft hij wel een vrij goed beeld van hoe de bunker er ongeveer moet hebben uitgezien in het landschap anno 1940.

Wel zijn er voorlopig totaal geen pogingen ondernomen om de bunker opnieuw te voorzien van luiken.

Vooraanzicht en linker zijkant.

Binnenzicht in het toegangssas. Ondanks de drainagewerken bleek op deze dag de wateroverlast toch opnieuw parten te spelen in de bunker zelf. Kuismateriaal stond kortbij de ingang om het overtollige water in nood wat manueel buiten te houden.

Probleem in de bunker bleef dat hij geen enkele buffer had aan de binnenkant voor wateropslag en alles zich hierdoor meteen verspreide in het ganse sas en de 2 mitrailleurkamers.

Aan de toegang staat ook ondertussen een metalen nagemaakt traliehekje. Ook dit is een kleine historische fout. Dit hekje stond in praktijk niet hier maar dieper in de bunker waar men vanuit de toegangsput de effectieve bunker binnenging. Hier stond een normale houten deur om het geheel zoveel mogelijk het uitzicht van een gewoon huisje te geven.

De bunker werd ook voorzien van een replica van een gepantserde deur. Het model is sterk gebaseerd op het originele model met toevoeging van een sleufgat om in de winter de deur in afgesloten toestand een invliegopening te laten behouden voor de vleermuizen.

Dezelfde gepantserde deur in gesloten toestand.

De gepantserde deur is goed gevonden maar moge deze infotoren met scherm en geluidsband een voorbeeld zijn van hoe binnen dit project toch zeer soepel met geld is omgesprongen terwijl men voor andere summiere werken aan bunkers van deze linie nauwelijks budget vindt of loskrijgt.

Dit is toch wel wat je kan noemen een overtollig iets dat gerust qua budget beter had besteed kunnen worden.

De infotoren staat trouwens heden al niet meer permanent in de bunker en heeft er bij mijn weten in gans 2014 niet eens meer ingestaan...

Toch een ruime volkstoeloop om de bunker geopend te zien worden.

Officiële opening ingeluid door Schepenen Bertrand Vrijens van Merelbeke. Op de voorgrond Mevr. Katrien Arnaut die altijd wel zeer vlot instond voor de interne communicatie door te spelen maar natuurlijk zelf niets had te zeggen over de effectieve uitvoering ervan.

Beperkte receptie aan de bunker.

Na de opening was er mogelijkheid deel te nemen aan een beperkte bunkerwandeling die tevens werd begeleid door een kleine pipersband.

Op 2e Kerstdag 2012 werd nog eens een poging ondernomen om het waterprobleem in bunker D14 iets definitiever opgelost te krijgen. 100% zal het nooit opgelost geraken omdat de beperking van afvoer hem zit in het niveau van de gracht die door middel van de drainage ook omgekeerd kan zorgen dat de bunker onderloopt.

Het toegangssas werd wel definitief ontdaan van alle rommel tot op de originele bodem zoals hier te zien. Alle mozaieksteentjes werden in dit gedeelte opnieuw verwijderd.

Op deze manier kwam ook de originele sterfput in de vorm van een gresbuis diameter 300 mm (1 meter diep) opnieuw volledig vrij te liggen. Ook deze werd volledig tot op de bodem geledigd van rommel (grond en slijk).

Op de linker kant in de toegangsput ziet u een afvoer in gresbuis die ook nog zal bestaan maar voorlopig totaal niet meer wordt gebruikt. Ook is voorlopig totaal onduidelijk waar deze in uitkomt of eindigt. Hij laat eigenlijk alleen omgekeerd in laag tempo water in het sas lopen in plaats van uit maar ik krijg het voor de dood niet gestopt met lopen. De waterdruk is steeds groter dan alles wat ik probeer om het af t sluiten.

Recht vooruit, rechts van de sterfput, lager dan de kabel- en telefoniedoorgang, zit nog de uitlaat van de originele oude drainagebuis die ondertussen buiten de bunker opnieuw is gebruikt voor afvoer van het overtollige water buiten de bunker. Ook de kabeldoorgangen zelf leiden bij slecht weer het overtollige water opnieuw binnen en buiten.

Detail van de intakte sterfput in het toegangssas. Dat deze nog vlot werkte mag duidelijk zijn uit het feit dat hij na het ruimen meteen steeds weer begon automatisch omgekeerd ook vol te lopen omdat het grondwater op dat moment ook reeds te hoog bleek te staan.

In het toegangssas werden tegen de randen van de muren kleine sleufjes voorzien zodat overtollig water afleidt naar de toegangsput. Deze put dient dus voortaan als buffer voor overtollig water en stabiliseert zich op het niveau van het water in de gracht buiten. Dit niveau ligt standaard een 5 tal centimeters onder de bovenkant van de toegangsput.

Ook maakt de bunker bij nat weer achter deze nep-deur, aan de onderste scharnier, geleidelijk aan water. In geval dit optreedt loopt dit heden mee naar buiten via de voorziene afwatering en de kleine sleufjes aan de randen tegen de muur.

De mitrailleurkamers zitten heden nog altijd met het probleem dat hun niveau enkele centimeters lager ligt dan het toegangssas. In de huidige situatie zie je dat er onderaan het deurgat, achter de deurstijl van vroeger al sleufgaten zijn geboord en gemaakt om het water van in het sas door te laten in de bunkerkamers. Ook deze doorgangen werden definitief dichtgemaakt en toe gespoten met PU-schuim. Hierdoor treedt de deurdrempel ook op als buffer tegen overtollig water bij hevige regen.

De bunker heeft nu een buffer van de ganse toegangsput + het ganse toegangssas met een hoogte van +/- 3 a 4 centimeter. Dit ganse volume aan water loopt daarna, indien er water is ingekomen, automatisch opnieuw weer weg via de bestaande drainagesystemen en dit loopt ondertussen al 2 jaar vrij vlot.

Wanneer er echter excessen van water zijn en het water in de gracht te drastisch stijgt (lees hoger dan de drempel van de deur), loopt dit in de mitrailleurkamers en geraakt dit er vanzelf nooit meer uit. Dit zijn noodsituaties die zich meestal 1 a 2 keer per jaar voordoen.

In die gevallen is de oplossing dat men gewoon het water zelf na het wegtrekken van het water in het sas, met een harde borstel of aftrekker over de deurdrempel veegt. Daarna trekt het zoals de rest van het jaar opnieuw automatisch vlot weg uit de structuur.

Op 3 januari 2013 leek de ganse bunker aan de binnenzijde (ondanks dat het zeker niet regenvrij had geweest) gestabiliseerd. De bunker was zelfs degelijk geleidelijk aan volledig aan het opdrogen.

Tussengang tussen beide mitrailleurkamers, zicht op 2e kamer.

In het toegangssas werd nadat ik zag dat het water wel degelijk gestabiliseerd kon worden, een tijdelijke afdekking gelegd. Het water kon met de afdekking nog altijd vlot onder het platteau in de put van het toegangssas lopen en zo geleidelijk aan doorlopen tot buiten de bunker.

Voor het groot verlof in 2013 kreeg deze bunker boven zijn toegangsput een definitieve mooie metalen rooster toegemeten. Dat de technische dienst van Merelbeke kon toveren, mag blijken uit deze rooster. Ik krijg hem er in elk geval niet meer uitgeligt, ondanks dat hij los ligt. Niet zo evident met pootjes op de uiteinden en de aanwezigheid van deze ene sport op de linker kant...

De bunker stond toen perfect droog.

Ook kreeg het bunkertje voor zijn schietgaten een sfeervol bankje geplant.

Globaal kan men dus hier wel van een geslaagd project spreken. Alleen had alles bij een onderlinge betere planning en coördinatie allicht massa's geld minder gekost en het correcte historische beeld eveneens nog iets correcter gekund zonder meerkosten. Een vaststelling om in de toekomst zeker rekening mee te houden zou ik zeggen.

Sfeerfoto, zonder woorden.

Bovenkant van pagina (D14)

Vorige (D13)

Vorige (D13)

Volgende (D15)

Volgende (C12)